Richardis van Wittelsbach (van Beieren)^[1]

ca. 1173 - 1231  (~ 58 jaar)

• Naam	Richardis van Wittelsbach (van Beieren)
  Geboren	ca. 1173	Kelheim, Duitsland
  Geslacht	Vrouwelijk
  Recordnummer	MH:I5041
  _UPD	7 FEB 2017 22:28:25 GMT+1
  Overleden	21 sep 1231	Roermond, Nederland
  Begraven	Munsterabdij, Roermond, Nederland
  Persoon-ID	I5041	Van Kleef
  Laatst gewijzigd op	24 dec 2019

  
  

  Vader	Otto I van Wittelsbach (Hertog van Beieren),   geb. 1117, Kelheim, Duitsland ,   ovl. 11 jul 1183, Konstanz, Duitsland  (Leeftijd 66 jaar)
  Moeder	Agnes van Loon Rieneck,   geb. ca. 1150,   ovl. 26 mrt 1191, Kelheim, Duitsland  (Leeftijd ~ 41 jaar)
  Recordnummer	MH:F1347
  _UID	58321503270571e69bec20cf307af971
  Gezins-ID	F1347	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

  Gezin	Otto I "de Grote" van Gelre,   geb. 1150, Zutphen, Nederland ,   ovl. 25 aug 1207  (Leeftijd 57 jaar)
  Getrouwd	ca. 1185
  Recordnummer	MH:F1361
  _UID	583362af622811e69bec20cf307af971
  Kinderen	1. Hendrik van Gelre,   geb. 1180, Zutphen, Nederland ,   ovl. 1198  (Leeftijd 18 jaar)   2. Gerard IV van Wassenberg,   geb. 1185, Zutphen, Nederland ,   ovl. 22 okt 1229, Roermond, Nederland  (Leeftijd 44 jaar)   3. Aleida van Gelre,   geb. 1187, Zutphen ,   ovl. 1218  (Leeftijd 31 jaar)   4. Luitgard Irmengard van Gelre,   geb. 1192, Zutphen, Nederland ,   ovl. 1230  (Leeftijd 38 jaar)   5. Mechtildis van Wassenberg,   geb. 1194,   ovl. 1247  (Leeftijd 53 jaar)   6. Margaretha van Gelre,   geb. 1200,   ovl. 1264  (Leeftijd 64 jaar)   7. Machteld van Gelre   8. Maria van Gelre van Zutphen
  Laatst gewijzigd op	24 dec 2019
  Gezins-ID	F1361	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

• Aantekeningen

  Na de dood van haar man liet Richardis een woonplaats bouwen op een heuvel bij het klooster Bethlehem bij Doetinchem om daar de meeste tijd door te brengen. Het klooster was in 1179 als kluizenaarsstichting ontstaan en de Gelderse graven waren al bij de eerste ontstaansfase betrokken geweest. Richardis zelf had er eerder een jaarrente aan geschonken voor de gedachtenis van Sint-Afra (en dus van haar broertje). Deze Beierse heilige was in deze streken onbekend. Bethlehem was in de stichtingstijd door gerechtigden op de omliggenden gronden, de markgenoten, van een immuniteit voorzien. Deze werd nu op aandrang van Richardis en haar zoon uitgebreid met een deel van de nabijgelegen heuvelrug en het aangrenzende land. Haar heuvel zal juist buiten die uitgebreide immuniteit gelegen hebben, die immers volgens een oorkonde uit 1231 tot in dat jaar onbewoond was gebleven. In aanmerking komen een heuvel aan de zuidkant, waar in de 14de eeuw nog een ‘hospitium’ wordt genoemd, of een aan de westkant, waar het kapittel van Xanten vanouds rechten bezat. Richardis’ zoon Otto was destijds proost van Xanten; dat was hij kort voor de dood van zijn vader geworden. In 1212 of 1213 zou hij als achttienjarige worden gekozen tot bisschop van Utrecht, maar al in 1215 kwam hij te overlijden. Een oorkonde uit 1214 heeft Richardis duidelijk vanuit deze Doetinchemse omgeving uitgevaardigd. Bethlehem verkeerde nog in de overgangsfase van heterogene stichting naar gereglementeerd klooster. Toen in 1217 de bisschop van Utrecht de banden met het klooster aanhaalde, viel dit blijkbaar bij Richardis niet in goede aarde, want zij gaf te kennen te willen vertrekken om tot de Cisterciënzer orde toe te treden. Dat was een orde die verregaande exemptie ten opzichte van de bisschoppelijke overheid genoot. Invloed van de bisschop lijkt een belangrijk element van de wereldse belangen waaraan de gravin zich, naar men zei, wilde onttrekken. Ze trok naar Roermond, waar de kostbare basiliek die daar ten behoeve van haar nieuwe woonoord verrees, juist een publiekstrekker was en niet echt wijst op een verlangen naar eenzaamheid bij God.

  
  

• Bronnen

  [S138] Vangheluwe Web Site, Judith "Judi" Elaine (McKee) Burns, Richardis von SCHEYERN-WITTELSBACH (Betrouwbaarheid: 3), 20 nov 2016. Toegevoegd door een Smart Match te bevestigen