| Aantekeningen |
- Volgens de Bevolkingsregisters uit Zevenbergen woonde Anna achtereenvolgens aan de Zuidhaven met vader en moeder, aan de Zuidhaven als dienstmeid met zoon Boudewijn Machiel, aan de Noordzijde van de haven als dienstmeid (later dagloonster) en ongehuwd (op dit adres woonden later ook Machiel van Mourick (arbeider), Tanneke en Pieternella), in de wijk Calishoek (komt van N-128, Wijk Haven Noordzijde, Langenoordstraat huis 264, Lagewipstraat- Hoofd- weduwe- NH- zonder beroep, samen met dochter Tanneke en schoonzoon Lambrecht van Beveren. Tanneke en Lambrecht zijn later naar de Fabrieksstraat gegaan.
Anna deed belijdenis op Goede Vrijdag 28 maart 1834.
De geschiedenis
Anna Waalboer werd op 10 augustus 1814 in Zevenbergen geboren als dochter en tweede kind van Cornelis Waalboer en Pieternella Nelemans. Ze werd genoemd naar grootmoeder Anna Boeren, die getrouwd was met Boudewijn Waalboer.
Het gezin waar Anna in opgroeide bestond uit 11 personen. Van de negen kinderen stierven er 3 op zeer jeugdige leeftijd en twee waren net in de twintig toen ze overleden.
Op 26 maart 1834 deed Anna belijdenis.
In 1842, Anna was toen 28 jaar oud, overleed haar vader Cornelis op 48 jarige leeftijd.
Anna woonde nog wel bij haar moeder thuis maar was overdag in de loop der jaren als dienstmeid bij verschillende huizen aan het werk. Ongetwijfeld moest ze thuis ook wel het een en ander aan het gezin bijdragen.
In de handelingen van de kerkeraad van 27 januari 1843 lezen we:
4. Het voorlopig aanzoek van vrouw Waalboer om een onecht kind, waarvan hare dochter Antje stond te bevallen, te onderhouden, werd eenparig van de hand gewezen.
Op 27 februari 1843, Anna was toen 29 jaar, beviel ze van haar zoon Boudewijn Michiel. Wie de vader was van de jongen is niet te achterhalen.
Op 20 maart 1843 gaat de kerkeraard nog verder:
"4. Ter gelegenheid van de met Paschen aanstaande ophanden zijnde avondmaal viering wordt Censura Morem gehouden, en heeft de Predikant zich belast om Antje Waalboer bij gelegenheid van de aanvrage tot den doop van haar onecht kind, haar onthouding van het Avondmaal aan te kondigen".
Censura morum is toezicht op de zeden, op de levenswandel. Dit werd gehouden door de kerkenraad ruim voor de viering van het Heilig Avondmaal.
Het jochie groeide op in het gezin van zijn oma Pieternella, dat toen de Kerkstraat nummer 128 in Zevenbergen woonde.
In die tijd werkte Anna als dienstmeid bij de familie Van Dis aan de Havenkant nummer 214. Aan welke kant van de haven dat was, noord of zuid, is niet bekend.
De vader van Boudewijn Michiel was misschien wel bij Anna bekend, maar in de archieven is hierover niets te vinden.
Op 18 mei 1848, Boudewijn Michiel was tien 5 jaar, trouwde Anna met Machiel van Mourick, die toen in Klundert woonde, maar in Zevenbergen geboren is. Anna was toen drie en een halve maanden zwanger van dochter Tanneke, die op 30 oktober geboren zou worden.
Machiel en Anna vestigen zich in de Langenoordstraat, nummer 264.
In het Bevolkingsregister Zevenbergen 1840-1849-02 Wijk Noordzijde Haven vinden we het gezin bestaande uit Machiel, Anna en de dochters Tanneke (genoemd naar haar oma Van Mourick) en Pieternella`(genoemd naar haar oma Waalboer), maar géén Boudewijn Machiel.
In 1855 krijgen Machiel vqan Mourick en Anna nog een zoon Cornelis, maar deze overlijd na twee maanden.
Machiel overlijdt in 1858 op veertigjarige leeftijd.
Anna hertrouwt op 12 juli 1861met Cornelis Keijenburg. Cornelis trekt bij Anna in aan de Langenoordstraat 264.
Het proces
Zoals hierboven vermeld trouwde Anna op 12 juli 1861 in Zevenbergen met Cornelis Keijenburg.
Cornelis had een zuster Anna Maria Keijenburg, die gehuwd was met Johannes Franken.
Tussen de beide Anna's boterde het niet zo goed. Er waren al eens wat woorden geweest en het dreinde maar door.
Op 22 september 1862 kwamen de Anna's elkaar op straat in Zevenbergen tegen en kwam het weer tot een heftige woordenwisseling.
Op een gegeven moment kon Anna Waalboer het niet meer aan en maakte haar schoonzuster midden op straat uit voor hoer. Anna had de pech dat door twee daar in de straat aanwezige personen deze scheldkanonnade, mogelijk met genoegen, werd aangehoord en bekeken.
Deze "smaadwoorden" leidden op 10 november 1862 tot onderstaande uitspraak van de Arrondissements-Regtbank te Breda:
Gehoord de beklaagde in hare verdedeging;
De Regtbank, nadat ieder Regter zijn gevoelen geuit heeft, achtervolgens de Wet:
Overwegende, dat uit de verklaringen van twee getuigen ter terechtzitting onder eede gehoord wettig en overtuigend is gebleken dat de beklaagde Anna Waalboer, huisvrouw van Cornelis Keijenburg, op den 22 September, op de openbare straat te Zevenbergen, aan haar schoonzuster Anna Maria Keijenburg, huisvrouw van Johannes Franken, ten aanhore van onderscheidene personen heeft toegevoegd dat zij was eene hoer. Met deze uitdrukking de tenlastelegging bevat nu eene bepaalde ondeugd en mitsdien in het openbaar uitgesproken diens telt het wanbedrijf bij art. 375 van het Wetboek van Strafregt voorzien.
Dat eindelijk de strafvervolging door eene …………………. de beledigde wordt gewettigd. Gezien art 120 van het Wetboek van Strafregt en de art. 207 tot 227 van dat van Strafvordering. Regt doende in naam en vanwege den Koning: Verklaart de beklaagde schuldig aan : het iemand op eene openbare plaats ten laste leggen van eene aangeduide ondeugd; en krachtens art. 375 ………….
Veroordeelt de alzoo schuldig verklaarde in eene geldboete groot acht gulden ten behoeve van de Staat en Verwijst hier wijders in de kosten van het proces, begroot op ƒ 3,765 daaronder niet inbegrepen de expeditie, insinuatie en executie dezes, welke boete en kosten des noodig op haar bij……….. zijn ……………..
Aldus gewezen bij Arrondissements-Regtbank te Breda, en uitgesproken ter openbare Correctionnele teregtzitting van den 10 November 1862.
Present de Heeren Mrs. Loke, president, van Oldeneel tot Oldenzeel en van Mierlo, regters, welke binnen vierentwintig uren met den Heer Griffier dit vonnis hebben geteekend.
Omstreeks 1890, Anna was toen weduwe, woonde ze met dochter Tanneke in de Lagewipstraat huisnummer 799. Volgens het bevolkingsregister 1884-1894 was ze NH en arbeidster. Volgens datzelfde register was Anna geboren in Zevenbergen op 10 augustus 1804 en Tanneke in Klundert op 31 oktober 1848. Of de ambtenaar het verkeerd opschreef of dat de ambtenaar verkeerd werd ingelicht zullen we nooit te weten komen.
|
NGV Stambomenverzameling
1814 - 1897 (82 jaar)
[1] 