| Aantekeningen |
- Willem, in het doopboek te Zwolle "van den Urrel" genoemd, werd in de Grote kerk gedoopt. Hij deed, volgens het lidmatenboek van de Nederlands Hervormde Kerk te Zwolle, belijdenis op Dingsdag den 18 October 1781 en werd aangenomen door de weleerwa arde heer Johannes van Slijpe. 18 October 1781 is op donderdag. Waarom hier door de schrijver in het Lidmatenboek bewust gekozen is voor "Dingsdag" is nog niet helemaal duidelijk. Een mogelijkheid zou kunnen zijn dat deze donderdag een "Dingdag " was. Dit is een zittingsdag van het gerecht.
Willem werd vermeld als "Willem van den Ordel voor de Camperpoort".
Hij vertrok volgens datzelfde lidmatenboek op 28 oktober 1786 met attestatie naar Amsterdam. In het lidmatenboek van de Nederlands Hervormde kerk te Amsterdam staat vermeld dat Willem op 26 juli 1787 met attestatie uit Zwolle kwam en zich vestigd e in de Looyerstraat. Hij vertrok weer met attestatie uit Amsterdam naar Zwolle op 10 april 1788.
Enige verwarring ontstaat wanneer we in het lidmatenboek van de Nederlands Hervormde kerk te Naarden lezen dat Willem daar op 20 juli 1788 met attestatie van Amsterdam aankwam.
Hoe dan ook, op 11 juni 1788, Willem's vader is dan al overleden, vraagt Willem het meerderjarigschap aan en wordt dit hem ook verleend.
In het boek met resoluties van Schepen en Raden te Zwolle staat:
"Op den Requeste van Willem van den Ordel geboren alhier en in het 23e Jaar oud blijken de attestatie ten requeste annex om redenen daar bij verzoekende dat hem venia aetatis (meerderjarigheidsverklaring) mogen worden verleend ten fine en effect e als na requeste. Is op 't preadvies van de Heeren Gecommiteerden tot de Momberschap (voogdij) goedgevonden 't verzoek ten requeste gedaan te accorderen".
Eveneens op 11 juni vindt afrekening plaats van het erfdeel van Willems vader. In de akte van het momberschap over de kinderen van wijlen Jan Willem van den Ordel van 3 januari 1774 staat onder andere:
bevel (?)van heden
"1788 11 Junij Heeft Willem van den Ordel veniam aetatis bekomen
hebbende verklaart van zijn voogden ontvangen
te hebben rekening bewijs en cheque bedankt so deselve
voor hun goede administratie en quiterende deselve ingevolge.
Regl:
afgedaan"
Welk bedrag de cheque vertegenwoordigde is niet bekend. Doch de ouders van Willem waren vermoedelijke niet onbemiddeld, gezien de herberg.
Op 19 juni verkrijgt Willem het burgerrecht in Naarden. De kosten hiervan zijn on bekend.
Op 30 juni 1788 koopt Willem een schippersplaats in het binnenveer van Naarden door Muyden op Amsterdam. Voor Fl. 8.700 kocht hij een jaagschuit en 1/12 portie in twee gemene schuiten en 1/4 in de schipperswagen. Van dit bedrag voldoet hij direc t Fl. 2.000.
De trekschuit
Een van de belangrijke vervoermiddelen in de 17e en 18e eeuw was de trek- of jaagschuit.
Omstreeks 1700 beschikte het laaggelegen en waterrijke gedeelte van Noord- en West-Nederland over een voor die tijd unieke vorm van openbaar vervoer. Er lag toen een netwerk van trekvaarten van in totaal 650 kilometer.
Trekvaarten waren gemiddeld 18 meter breed en 2,5 meter diep. Ze werden meestal gegraven tussen twee steden, in rechte lijn en zonder de tussenliggende dorpen aan te doen net zoals moderne autosnelwegen dus. Aan weerszijden van de vaart lag een ie ts opgehoogde oever, waarvan er één breed genoeg was voor een jaagpad: 6 à 7 meter. De bemanning bestond uit drie personen. De schipper hield het roer; de knecht moest niet alleen op de passagiers letten, maar stond bij het naderen van een bru g op de roef om tijdig het touw los te maken waarmee een paard de schuit voorttrok. Na het passeren van de brug diende hij het weer vast te maken. De jager ten slotte zat op het paard. Meestal was het een jongen, al verboden de reglementen va n de trekschuit voor dit werk kinderen onder de acht in te zetten. De jagersjongen droeg een hoorn om tegemoetkomende schepen te waarschuwen
Schippers in die tijd vormden meestal een collectief, omdat veel dingen gezamenlijk gedaan werden. Men was soms gezamenlijk verantwoordelijk voor de paarden, schepen en dergelijke.
Het belang voor de gemeenten was dat er een goede openbaar vervoer onderhouden werd.
Hoe meer schippers, hoe meer afvaarten er in het veer waren.
Bij het overlijden van een van de schippers kon een ander zich inkopen.
De trekschuiten hadden namen, het stadswapen of nummers.
Buitenlanders waren vol lof over de trekschuit die het via een netwerk van trekvaarten een Amsterdammer bijvoorbeeld mogelijk maakte 's morgens vroeg in Haarlem te ontbijten, 's middags in Leiden het middagmaal te gebruiken, 's avond in Den Haa g te dineren en (met een beetje geluk) nog vóór zonsopgang weer thuis te zijn.
En dat elke dag, weer of geen weer, en met vaste vertrek- en aankomsttijden. De trekschuit was vooral bedoeld voor personenvervoer.
Wie geld had reserveerde een plaatsje in de roef (kleine kajuit): een comfortabel ingerichte ruimte met een tafel waarop een kwispedoor en daaromheen een aantal zitplaatsen met kussens. Onder het genot van een pijpje kon er aangenaam geconverseer d worden. De trekschuit was een bijzonder rustig en redelijk comfortabel vervoermiddel. In die tijd kon de reiziger ook kiezen tussen eerste klas of tweede klas reizen. De eerste klas reiziger zat in de roef terwijl de tweede klas reiziger zic h moest ophouden in een tent met banken die men "ruim" noemde. dat zo'n 30 reizigers kon herbergen. De tent was met leren lappen overdekt ter bescherming tegen regen, wind of felle zon.De trekschuit was erg in bij de buitenlanders vooral ove r de comfortabele en goedkope manier van reizen door de Hollandse kustprovincies. Tussen Haarlem en Amsterdam vervoerde men in het jaar 1661 al 164.281 reizigers
De trekschuit werd door een of meerdere paarden voortgetrokken op een jaagpad of zandpad langs de vaart, kanaal of rivier. Het paard trok, lopend op het pad langs het water, door middel van een dik touw of touwen het schip door het water. Soms wer d de schuit ook wel door mankracht voortgetrokken. Af en toe werden de paarden gewisseld of legde men even aan in een tussenliggend dorp. Het kon wel eens voorkomen dat de reizigers bij een sluis moesten overstappen op een andere trekschuit. Al s men niet laat was, dan kon men 's avonds in een herberg nog aanschuiven voor de maaltijd..
De trekvaartverbindingen tussen Amsterdam en Muiden en Muiden en Naarden met het daarnaast lopende zandpad werden rond 1640 aangelegd en waren van groot belang.
Deze waren nodig omdat Amsterdam nieuwe woonwijken bouwde en daarvoor veel zand nodig had. Het zand kwam uit het Gooi en ging via Muiden naar de bouwplaatsen. Om het zand niet te hoeven overladen, moest er een directe verbinding tussen de Amsterda mse trekvaart en Naarden komen. Muiden verzette zich tegen de plannen, maar toch werd er een doorgang aangelegd, die precies de breedte had van een zandschuit.
Het verbod de Vechtdijken te doorgraven noodzaakte de reizigers in Muiden over te stappen; hierdoor ontwikkelde het centrum zich tot pleisterplaats, met verschillende herbergen en tapperijen in de omgeving van de brug. De Muidense economie was du s vooral op de handel en doorvoerrechten gebaseerd. De aanleg van twee sluisjes aan de zuidzijde van het stadje maakte in 1663 de directe doorvaart van een trekschuit via de stadsgrachten alsnog mogelijk in opdracht van Amsterdam (nodig voor de aa nvoer van zand voor staduitbreiding).
gezelligheid in de roef
passagiers met bagage gaan in Vleuten aan boord van de trekschuit naar Leiden.
Trekschuiten werden in Holland nog lang gebruikt.
Niet iedereen stond te juichen toen op 20 september 1839 de stoomlocomotief 'De Arend' in 25 minuten over de eerste spoorlijn van Nederland, van Amsterdam naar Haarlem, denderde. De scepsis was groot: wat mankeerde er aan de trekschuit?
Willem's vrouw Catharina kwam op 22 juli 1789 met attestatie in Naarden vanuit Buiksloot bij Amsterdam, terwijl ze op 20 augustus 1788, een klein jaar daarvoor dus, met Willem te Naarden in het huwelijk trad. Mogelijk is dat de 9 van 20 juli 178 9 een 8 moet zijn. Bij de ondertrouw moest een impost van Fl. 6,00 betaald worden.
In 1806 verhuist het gezin met attestatie naar Leende. Het beroep van Willem was Commis der Convoyen en Licenten. Willem wordt op 26 Grasmaand (april) 1809 in Maarheeze begraven. "Agterlatende zijne huisvouw voornd_ en 6 kinderen".
Attestatie: bewijs van lidmaatschap (en goed gedrag), bij verhuizing door de kerkenraad afgegeven.
Het Impostregister ("Gaardersregister") trouwen 1746-1808 van de stad Naarden vermeldt als inschrijvingsdatum van het huwelijk (ondertrouw) 30 juli 1788. De betaalde belasting bedroeg Fl. 3,00.
Impost- of Gaardersregister: In Holland en Zeeland werd tussen 1695 en 1805 een belasting geheven op trouwen en begraven, een zogenaamde impost. Van deze belasting zijn nog registers bewaard gebleven. Er waren al naar gelang de gegoedheid zes kla ssen: Fl. 30, 15, 12, 6, 3 en pro Deo. Dit gold zowel voor bruid als bruidegom, die bij huwelijk ieder in hun woonplaats moesten betalen.
Ook voor de "aangegeven lijken" moest worden betaald.
Het huidige Naarden werd gebouwd tussen 1350 en 1355 nadat het oudere Naarden, dat aan de Zuiderzee lag tijdens de Hoekse en Kabeljauwse Twisten door de Hoeksen in 1350 werd verwoest.
De Hoeksen en Kabeljauwen waren twee elkaar betwistende groeperingen in Holland en Zeeland tussen circa 1350 en het einde van de 15e eeuw, waarvan de oorsprong moet worden gezocht in veten tussen adelijke geslachten. Aanvankelijk ging het om he t verkrijgen van winstgevende functies; na 1425 ging het over de vraag of men vóór Bougondië (Kabeljauws) of tegen Bourgondië (Hoeks) was.
Na de verwoesting werd Naarden nog in hetzelfde jaar 1350 als "veste" met stadsrechten, herbouwd op de huidig plaats, drie kilometer zuidwaarts van de oude stad.
De stad werd belegerd door de Bisschop van Utrecht (1481), de Spanjaarden (1572), de Fransen (1672), stadhouder Willem III (1673), de Pruisen (1787) en de Hollandse Troepen (1813- 1814).
Naarden lag op een zeer strategisch punt. In en rondom de stad werd dan ook veel en hevig gevochten. Pas in 1673, nadat Willem III de stad op de Fransen had heroverd, werd Naarden een militaire vesting.
Rondom het oude stadsdeel ligt een bijna regelmatige zeshoek met een bemuurde hoofdwal en een binnengracht met vijf bemuurde ravelijnen (hoekige bolwerken, die als eilandjes in de gracht liggen). De bastions vormen de zes punten van de ster van Na arden.
Deel uitmakend van de Hollandse Waterlinie heeft Naarden nog eeuwenlang als vesting gediend. Tijdens de Eerste Wereldoorlog zag men in dat verdedegingswerken als Naarden geen nut meer hadden. In 1926 werd Naarden officieel als vesting opgeheven . Daarmee verdwenen ook allerlei bepalingen die bij een vesting hoorden. Zo mochten er bijvoorbeeld in het schootsveld houten huizen gebouwd worden, welke in tijden van oorlog gemakkelijk afgebroken konden worden.
De vestingwerken van Naarden, een van de best bewaarde vestingen in Nederland, liggen er nog net zo bij als na de voltooing in 1685.
[[ ROOT=D:\GenealogieVandenOrdel\Gedcom\
C:\Program Files\Brother's Keeper 6\VDORDEL\Picture\BuijtenhofTestament1795.jpg
C:\Program Files\Brother's Keeper 6\VDORDEL\Picture\ZwolleBuitenCamperporrt.jpg
C:\Documents and Settings\Dick en Marja\Mijn documenten\GenealogieVandenOrdel\Foto's_Documenten\Documenten\Scans\BelijdenisWvdO1781.jpg
C:\Program Files\Brother's Keeper 6\VDORDEL\Picture\WillemBegr1809.jpg
C:\Documents and Settings\Dick en Marja\Mijn documenten\GenealogieVandenOrdel\Trekschuit\LonenSchippersKnegts.jpg
C:\Documents and Settings\Dick en Marja\Mijn documenten\GenealogieVandenOrdel\Trekschuit\InstappenVleuten.jpg
C:\Documents and Settings\Dick en Marja\Mijn documenten\GenealogieVandenOrdel\Trekschuit\GezelligheidInDeRoef.jpg ]]
veld 3: N.H. Lidmatenboek 5 blz. 30
|
NGV Stambomenverzameling
1765 - 1809 (~ 43 jaar)
[1]